Productiviteit in software-ontwikkeling is een raar beestje. Hoe meet je productiviteit? Lijnen geschreven code? Nee, want minder lijnen code is vaak beter. Aantal afgewerkte features? Nee, want de ene feature vraagt veel meer werk dan de andere. Aantal afgewerkte storypoints? Niet echt, want storypoints is een subjectieve maatstaf die je zelf bepaalt.

Productiviteit meten houdt trouwens risico's in. Wanneer je productiviteit gaat meten, bepaal je een maatstaf. Wanneer je een maatstaf definieert, gaan mensen zich op die maatstaf richten. Wanneer je te veel nadruk legt op productiviteit, bestaat het risico dat andere aandachtspunten veronachtzaamd worden. Op korte termijn kan je bijvoorbeeld je productiviteit verhogen door je kwaliteit te laten dalen. Je kan ook andere teamleden minder helpen, zodat je 'jouw werk' sneller gedaan krijgt.

Productiviteit vergelijken is nog moeilijker. Hoe kan je de productiviteit van je eigen bedrijf vergelijken met die van een ander bedrijf? Hebben zij dezelfde kwaliteitsstandaarden, hebben ze dezelfde waarden, hebben ze hetzelfde doel voor ogen? Een VC-funded bedrijf dat naar een exit toewerkt zal heel anders werken dan een bootstrapped bedrijf waar de founders nog tien jaar mee voort willen.

Productiviteit kan je alleen maar proberen te verbeteren. Ja, werk een aantal KPIs uit. Let erop dat je trailing KPIs gebruikt om je inspanningen te meten, geen leading KPIs die gemakkelijk(er) te manipuleren zijn zonder dat ze het beoogde effect bereiken.

Een trailing KPI kijkt achterom, naar de resultaten die je behaalt hebt.

Een leading KPI kijkt vooruit, naar de resultaten die je hoopt te behalen.

Gebruik die KPIs om je verbetering te evalueren - en houd steeds in het achterhoofd dat je je niet alléén op productiviteit mag focussen. Kwaliteit en team spirit zijn zeker even belangrijk.